Relacja z wycieczki Oddziału Poznańskiego SEP z dnia 9.07.2025
do
Instalacji Termicznego Przekształcania
Odpadów Komunalnych w Poznaniu
przy ul. Energetycznej 5
Najpierw wydajemy górę pieniędzy na rzeczy, które wydają się nam potrzebne, ale często okazują się zbędne. Później wrzucamy je do kolorowych kubłów i tak „potrzebne nam rzeczy” lądują jako śmieci w Spalarni. Oczywiście nie wszystko co kupiliśmy znajdzie się ostatecznie w czarnym kuble, ale dużo, zbyt dużo. Równie dobrze moglibyśmy kupić mniej, ale z jakiegoś powodu tego nie robimy. Kupujemy dużo, wyrzucamy jeszcze więcej i nie myślimy o tym co się dzieje z naszymi śmieciami.
Jednak są ludzie, którzy podjęli temat utylizacji naszych śmieci, a nawet odzyskania z nich energii i jej ponownego wykorzystania. Spalarnia, bo o niej mowa chętnie organizuje wycieczki po swoim terenie. Skoro Spalarnię odwiedziło już wielu uczniów uznaliśmy, że my również powinniśmy zobaczyć co dzieje się za jej bramą. W końcu, jeżeli dzieci wiedzą co się dzieje ze śmieciami, to my – dorośli tym bardziej nie możemy być ignorantami. Aby to naprawić, 9 lipca spotkaliśmy się przed bramą zespołu obiektów pod wspólną nazwą Instalacja Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych (ITPOK) przy ulicy Energetycznej 5 w Poznaniu, zwanego krótko Spalarnią.
O godzinie 10-tej weszliśmy na teren obiektu, po pokonaniu niesamowicie wysokich schodów dotarliśmy na 4 piętro, gdzie w salce konferencyjnej przywitała nas uśmiechnięta pani Adrianna. Po kilku miłych słowach przekazała nas w ręce „szefa wycieczki” – pana Macieja Piazdeckiego. Pan Maciej wprowadził nas w świat śmieci: mówił o historii
powstania obiektu, jego finansowaniu, partnerstwie publiczno-prywatnym, procesach technologicznych, zadziwiających pozostałościach po spalaniu oraz obalał mity związane z przetwarzaniem śmieci. Całość opowieści podsumował wspólnym spacerem po obiekcie. Słuchając pana Macieja dowiedzieliśmy się, że Spalarnia jest pierwszym w Polsce projektem zrealizowanym w formule PPP (partnerstwo publiczno-prywatne) w sektorze gospodarki odpadami, gdzie partnerami zostali Miasto Poznań jako partner publiczny i SUEZ Zielona Energia jako partner prywatny. Prace projektowe trwały od II kwartału 2013 r. do II kwartału 2014 r., czas realizacji obiektu to kwiecień 2013 do listopada 2016 r. Generalnym wykonawcą inwestycji było konsorcjum firm Hitachi Zosen Inova w zakresie części technologicznej oraz w części budowlanej HOCHTIEF Polska Oddział w Poznaniu, HOCHTIEF Solutions. Co ciekawe projekt zdobył szereg nagród jako obiekt przemysłowy („Przemysłowa Inwestycja Roku 2014”, „Budowa Roku 2016”), został też nagrodzony za strukturę finansowania („Europejski Projekt Roku 2013”, „Złota Nagroda” przyznana przez EPEC).
Jaka jest więc droga naszych śmieci od czarnego kubła do unieszkodliwienia odpadów zwanych w Spalarni zasobem? W skrócie: odpady przyjeżdżają do hali wyładowczej, następnie trafiają do bunkra na odpady, skąd po zmieszaniu dla uzyskania odpowiedniej kaloryczności podawane są na ruszt olbrzymiego pieca i ostatecznie stają się zasobem do produkcji energii i ciepła. Energia elektryczna przekazywana jest do krajowego systemu elektroenergetycznego, natomiast energia cieplna odbierana jest przez firmę VEOLIA Energia Poznań. Termicznemu przekształcaniu poddawane są odpady nie nadające się do recyklingu. Nominalna wydajność instalacji wynosi 210 000 ton/rok, a pracuje w ruchu ciągłym 365 dni w roku.
Foto: Katarzyna Steinke, Janusz Szymański
Uzyskane informacje pod przywództwem naszego „szefa wycieczki” pana Macieja poszliśmy zweryfikować na gruncie. Wychodząc z budynku dojrzeliśmy wjeżdżające na teren Spalarni śmieciarki. Ruszyliśmy ich śladem i znaleźliśmy się w hali dostaw. Zapaliło się zielone światło przy bramie wyładowczej i obserwowana śmieciarka podjechała do wyraźnie oczekującej na rozładunek bramy. Doliczyliśmy się sześciu bram rozładowczych. Ciężarówki wjeżdżały i wyjeżdżały, a my poszliśmy obejrzeć od góry bunkier na odpady. Z pomieszczenia sterowni, przez szybę zobaczyliśmy umieszczony na suwnicy wielki chwytak i górę śmieci. Operator bardzo sprawnie mieszał zawartość bunkra i przekazywał śmieci do leja zasypowego, skąd za pośrednictwem podajnika śmieci trafiają na ruszt pieca. Pan Maciej wyjaśnił nam, że cały proces spalania jest kontrolowany, a temperatura spalania odpadów wynosi ponad 1000 °C. Postanowiliśmy więc, że zajrzymy do pieca. Szyba przez którą można zajrzeć była zasłonięta, więc podchodząc do pieca nie poczuliśmy zwiększonej temperatury wokół, uwierzyliśmy,
że jest ciepło po dłużej chwili, gdy po kolei zaglądaliśmy w ogień. Widok jest nieprawdopodobny i niepowtarzalny. Z rusztem zintegrowany jest kocioł w którym podgrzewana jest woda. Powstała para wodna przekazywana jest do turbiny napędzającej generator. W rezultacie powstaje ciepło i prąd. Dalej obejrzeliśmy instalację oczyszczania spalin z systemem redukcji tlenków azotu, filtrami workowymi i wentylatorem ciągu. Całość zrobiła na nas wrażenie swoim ogromem, a jednocześnie przemyślaną budową i dopracowanym procesem technologicznym. Na zakończenie rozmawialiśmy o odpadach poprocesowych – żużlach, popiołach i innych dodatkach np. złocie, które nierzadko się pojawia w popiołach. Żużle i popioły składowane są pod wiatami i rozdzielone na frakcje o różnej gramaturze. I ciekawostka – żużle i popioły stanowią towar, który Spalarnia sprzedaje.
Została nam jeszcze odpowiedź na pytanie co z zapachami, w końcu byliśmy w Spalarni. Otóż kwestia zapachów również została przewidziana w procesie technologicznym – w hali dostaw i w bunkrze panuje podciśnienie, które zapobiega wydostawaniu się na zewnątrz nieprzyjemnych zapachów.
Zatoczyliśmy koło i znaleźliśmy się w miejscu w którym rozpoczynaliśmy wycieczkę i tu szef wycieczki nasze spotkanie zakończył.
Dziękujemy p. Maciejowi, że pozwolił nam wszędzie zajrzeć i dbał o nasze bezpieczeństwo. Jego wiedza i cierpliwość dla nas była imponująca. Wycieczkę zamykały panie: Kasia i Małgosia. Im również dziękujemy za wspólny spacer i dopilnowanie żebyśmy się nie pogubili.
Jeśli chcecie dowiedzieć się więcej, zajrzyjcie na stronę:
https://prezero-zielonaenergia.pl/prezero-zielona-energia/kim-jestesmy/
na której w zakładce Multimedia znajdziecie prezentację przygotowaną przez Spalarnię.
Opracowała: Natalia Steinke
